earinna: Eylül 2016

Şu an televizyonda “Adak” oynuyor.

Yıl 1979.

Tarık Akan baş rolde.

Oynadığı karakterin adı Mümin. Güneydoğu Anadolu’dan, aşiret kültüründen gelen genç bir adam.

Tarık Akan'ın hep soldan sağa doğru taradığı kendisiyle özdeşleşmiş uzun saçları bu filmde yok. Anadolu tıraşı yapılmış kara saçları kısa. Hep sinek kaydı görmeye alıştığımız temiz yüzü bize alabildiğine yabancı bir sakalla çevrelenmiş. Hafif bir alayla kıvrıldığında yüreklerimizi sıçratan dudakları bıyıklarının altında görünmez olmuş. Bize tanıdık gelen tek şey kara kaşlarının altında ışıldayan çakır gözleri. Bir tek onlar aynı.

Sivri yakalı, açık düğmelerinden bağrını sergileyen dar kalıp gömleği, yürek hoplatan atletik hatlarını gözlerden sakınmayan İspanyol paça pantolonu arıyor gözlerimiz. Bunların yerine gördüklerimiz tarlada çalışan emekçi bir adamın sade gömleği, yıpranmış yeleği, kara şalvarı, bir de başında kasketi.

Haberi aldığımdan beri bu iki ayrı adamı düşünüyorum.

Tarık Akan Ses Dergisi'nin artist yarışmasını kazanarak sektöre girmişti. Bir jönde aranan bütün nitelikleri ve görkemiyle. Ataköy sahillerinde cankurtaranlık yaparak geliştirdiği atletik vücudu, dalyan gibi uzun boyu, inci gibi dişlerini meydana seren kusursuz gülümsemesi, keskin yeşil gözleri, kara kaşları, uzun siyah saçları, giyimi kuşamı… Bir aktörde aranan bütün bu fiziki özellikler onu Jön Ferit ya da Damat Ferit olarak tanıdığımız o katı kalıplarla sınırlanmış role sürükledi. Şımarık zengin aile çocuğu, fakir gururlu genç, bıçkın dalavereci, serseri kalp hırsızı...

O kadar yakışıyordu ki bu romantik komedi karakterlerine onu bu haliyle on yıllarca izleyebilirdik. Onlarca filmde daha Ferit’i oynayabilir, kendisini tekrar eden bu kopyalanmış ama samimiyetinden ödün vermeyen stereotipe sayısız defa can verebilir, yine de bütün memleketçe aynı heyecanla izlenirdi. Aynı muhteşem delikanlıyı, ideal aşığı, mükemmel damadı oynayarak paraya para demez, başarısına zeval gelmezdi.

İşte tam bu noktada ikinci adama dönüşmenin ne kadar sıra dışı olduğu aslında anlatmak istediğim. Diğer adama, yani kırsalda yaşayan, yoksullukla, gelenekle, öfkeyle, vahşetle sınanan, el değmemiş, öz Anadolu insanına dönüşmek; gerçekte olanı gerçekte olduğu gibi anlatırken eski seyircisini kendisine yabancılaştırmaktan sakınıp kaçınmamak...

Tarık Akan yaptı bunu.

Çünkü onun için sinema Ferit’i oynamaya devam ederek değil, Seyit Ali'ye dönüşerek sinemaydı.

“Adak” sona erdi.

Sırasını “Derman”a bıraktı.

Yıl 1983.

Hülya Koçyiğit Ebe Mürvet karakteriyle baş rolde.

Tarık Akan’ın canlandırdığı Şehmuz’dan şöyle bahsediyor:

“Bir de Şehmuz var. Dağ gibi. İnsana güven veren.”

Son söz benden...

Çocukluğumun prensi, büyüyünce evleneceğim güzel adam,

Çakır gözlü Ferit,

Utangaç ve suskun Şehmuz,

Hoşça kal.